Trong tháng 9/2022, các ngân hàng trung ương lớn đã đẩy mạnh cuộc chiến chống lạm phát, với nhiều đợt tăng lãi suất với tốc độ và quy mô chưa từng thấy trong ít nhất 20 năm. Tuy nhiên, ở thị trường mới nổi, đã xuất hiện dấu hiệu cho thấy chu kỳ tăng lãi suất sắp kết thúc.
Các ngân hàng trung ương lớn – vốn giám sát 8 trong số 10 loại tiền tệ được giao dịch nhiều nhất – đã thực hiện tăng tổng cộng 550 điểm cơ bản trong các đợt tăng lãi suất trong tháng 9/2022. Tính từ đầu năm, các NHTW thuộc nhóm G10 đã nâng lãi suất tổng cộng 1,850 điểm cơ bản. Các ngân hàng trung ương này bao gồm Bỉ, Canada, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản, Hà Lan, Thụy Điển, Thụy Sỹ, Vương quốc Anh và Mỹ.
“Dĩ nhiên, các ngân hàng trung ương này đang tập trung vào việc kiềm chế lạm phát đang ở mức cao trong nhiều thập niên”, Vincent Chaigneau, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu của Generali cho biết. “Rủi ro ở đây là độ trễ của lạm phát sẽ khiến các NHTW phải đưa ra biện pháp cứng rắn trong một thời gian quá dài, quá trớn”.
Những lo ngại về việc các ngân hàng trung ương lớn tăng lãi suất quá nhanh và có khả năng đi quá trớn đã khiến các thị trường quay đầu trong quý 3/2022 và phủ bóng đen lên triển vọng của tháng tới.
Mối lo ngại ngày càng dâng cao trong tháng 9/2022, với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất 75 điểm cơ bản lần thứ ba liên tiếp và Chủ tịch Jerome Powell cam kết sẽ “kiên định”, trong khi Ngân hàng Anh (BoE) cũng tăng lãi suất.
Cả Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Canada đều nâng lãi suất. Trong khi đó, các nhà hoạch định chính sách ở Thụy Sỹ đã kết thúc kỷ nguyên lãi suất âm sau đợt nâng lãi suất vào tháng 9/2022. Ngân hàng trung ương Thụy Điển cũng tăng lãi suất mạnh nhất trong 40 năm.
Tuy nhiên, đến nay đã xuất hiện dấu hiệu cho thấy một số NHTW đang giảm bớt nhịp độ tăng lãi suất. Na Uy được dự báo sẽ tăng lãi suất quy mô thấp hơn trong tương lai sau khi tăng 50 điểm cơ bản vào ngày 22/09. Còn Australia, sau khi nâng lãi suất lên mức cao nhất trong 7 năm vào đầu tháng 9/2022, đã gây bất ngờ cho các thị trường khi nâng lãi suất yếu hơn dự báo vào đầu tháng 10/2022.
Trên khắp các thị trường mới nổi, nhiều dấu hiệu cho thấy chu kỳ tăng lãi suất sắp kết thúc đang xuất hiện rõ ràng hơn. 10 trong số 18 ngân hàng trung ương đã thực hiện tăng lãi suất tổng cộng 600 điểm cơ bản trong tháng 9/2022, thấp hơn nhiều so với mức 800 điểm cơ bản trong cả hai tháng 6 và tháng 7/2022.
Hungary đã thực hiện mức tăng lãi suất lớn hơn dự kiến là 125 điểm cơ bản để chấm dứt chu kỳ thắt chặt trong tháng 9/2022, trong khi Brazil tăng mạnh lãi suất trong tháng 9/2022. Cả hai ngân hàng trung ương này đều đã tăng khoảng 1,200 điểm cơ bản mỗi lần tăng kể từ đầu năm 2021. Đây là hai nước đi đầu trong nỗ lực tăng lãi suất ở cả châu Âu và châu Mỹ Latinh.
Nhìn chung, các ngân hàng trung ương ở thị trường mới nổi đã tăng lãi suất tổng cộng 6,340 điểm cơ bản cho đến này, nhiều hơn gấp hai lần so với mức 2,745 điểm cơ bản trong cả năm 2021.
Claudia Calich, Trưởng bộ phận nợ của các thị trường mới nổi tại M&G Investments, cho hay các thị trường mới nổi đang đi trước nhiều ngân hàng trung ương ở các thị trường phát triển, bao gồm cả Fed, ECB và BoE. Từ góc độ lãi suất, những nước này đang tiến tới cuối chu kỳ thắt chặt”.
Thành Dương
