Nền kinh tế Trung Quốc phục hồi với tốc độ nhanh hơn dự kiến trong quý 3, nhưng các biện pháp COVID vẫn rất nghiêm ngặt, khủng hoảng bất động sản ngày càng sâu rộng và nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu đang thách thức những nỗ lực của Bắc Kinh trong việc thúc đẩy sự phục hồi mạnh mẽ trong năm tới.
Dữ liệu chính thức hôm thứ Hai cho thấy, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng 3,9% trong quý từ tháng 7 đến tháng 9, cao hơn mức dự báo 3,4% trong một cuộc thăm dò ý kiến của các nhà phân tích của Reuters, và tăng nhanh từ tốc độ 0,4% trong quý thứ hai.
Dữ liệu ban đầu dự kiến phát hành vào ngày 18 tháng 10 nhưng bị trì hoãn trong bối cảnh Đại hội Đảng Cộng sản chủ chốt diễn ra vào tuần trước, kết thúc với việc ông Tập Cận Bình đảm bảo nhiệm kỳ lãnh đạo thứ ba đã phá vỡ tiền lệ.
“Nền kinh tế Trung Quốc có khả năng phục hồi, tiềm năng và quy mô rất lớn”, ông Tập nói với các phóng viên hôm Chủ nhật khi công bố đội ngũ lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản trong 5 năm tới.
“Các nguyên tắc cơ bản mạnh mẽ của nó sẽ không thay đổi, và sẽ vẫn trên quỹ đạo tích cực trong thời gian dài”.
Nền kinh tế được thúc đẩy bởi lĩnh vực sản xuất, với dữ liệu riêng biệt cho thấy sản lượng công nghiệp trong tháng 9 đã tăng 6,3% so với một năm trước đó, đánh bại kỳ vọng tăng 4,5% và 4,2% trong tháng 8.
Chứng khoán Trung Quốc sụt giảm vào thứ Hai và đồng nhân dân tệ suy yếu khi các nhà đầu tư tập trung vào bộ máy chính quyền quản lý mới của nước này, vốn gồm những người trung thành với ông Tập, làm dấy lên lo ngại ông sẽ tăng gấp đôi các chính sách dựa trên ý thức hệ với cái giá phải trả là tăng trưởng kinh tế.
Bất chấp sự phục hồi trở lại, nền kinh tế phải đối mặt với những thách thức trên nhiều mặt trong và ngoài nước. Chiến lược không COVID của Trung Quốc và xung đột trong lĩnh vực bất động sản chủ chốt của Trung Quốc đã làm trầm trọng thêm cùng với áp lực bên ngoài từ cuộc khủng hoảng Ukraine và suy thoái toàn cầu do việc tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát tăng nóng.
Một cuộc thăm dò của Reuters dự báo tăng trưởng của Trung Quốc sẽ chậm lại còn 3,2% vào năm 2022, thấp hơn nhiều so với mục tiêu chính thức là khoảng 5,5%, đánh dấu một trong những mức tăng trưởng tồi tệ nhất trong gần nửa thế kỷ qua.
Rủi ro tiềm ẩn
Trong những dấu hiệu tiếp tục căng thẳng, xuất khẩu đã tăng 5,7% so với một năm trước đó vào tháng 9, đánh bại kỳ vọng nhưng đến với tốc độ chậm nhất kể từ tháng 4. Nhập khẩu tăng nhẹ 0,3%, thấp hơn so với ước tính tăng trưởng 1,0%.
Doanh số bán lẻ tăng 2,5%, thiếu dự báo tăng 3,3% và giảm so với tốc độ 5,4% của tháng 8, nhấn mạnh nhu cầu trong nước vẫn còn yếu.
Tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát đã tăng lên 5,5% vào tháng 9, cao nhất kể từ tháng 6, với tỷ lệ thất nghiệp rơi vào nhóm những người tìm việc trong độ tuổi từ 16 đến 24 là 17,9%.
Quan trọng hơn, giá nhà mới theo tháng đã giảm tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 9, phản ánh sự thận trọng của người mua nhà trong lĩnh vực quan trọng về kinh tế khi các chủ đầu tư mắc nợ đua nhau thu thập nguồn lực và giao dự án đúng hạn.
Các nhà hoạch định chính sách đã đưa ra hơn 50 biện pháp hỗ trợ kinh tế kể từ cuối tháng 5, tìm cách thúc đẩy nền kinh tế để giảm bớt áp lực việc làm, thậm chí thông qua đó, họ đã hạ thấp tầm quan trọng của việc đạt được mục tiêu tăng trưởng đã được đặt ra vào tháng 3.
Khoản cho vay của ngân hàng mới ở Trung Quốc tăng gần gấp đôi trong tháng 9 so với tháng trước và vượt xa kỳ vọng, nhờ những nỗ lực của ngân hàng trung ương nhằm vực dậy nền kinh tế.
“Về mặt chính sách, chính sách tổng thể sẽ vẫn hỗ trợ nhiều cho nền kinh tế”, Hao Zhou, nhà kinh tế trưởng tại Guotai Junan International cho biết.
“Theo quan điểm của chúng tôi, cần phải có thêm động lực chính sách để thúc đẩy kinh tế phục hồi, nhưng việc cắt giảm lãi suất là khó có thể xảy ra trong thời kỳ ngân hàng trung ương toàn cầu tăng lãi suất mạnh mẽ”.
Hoàng Tú
