Nhìn lại một năm đầy biến động của chứng khoán Mỹ. Người Mỹ đang sửa soạn để ăn mừng Lễ Tạ ơn nhưng nhà đầu tư chứng khoán lại không có nhiều lý do để cảm thấy biết ơn một năm nhiều biến động như năm 2022.
Vui hay buồn?
Chỉ số S&P 500 đã tuột dốc 17% trong năm nay. Chỉ số thiên về công nghệ Nasdaq vẫn chìm trong thị trường gấu, sụt gần 30% từ đỉnh. AMC, Bed Bath & Beyond và nhiều cổ phiếu meme khác đã rơi rụng.Thị trường tiền mã hóa đang suy sụp.
Thị trường nhà đất cũng đã bắt đầu cho thấy dấu hiệu căng thẳng, tờ CNN kể thêm. Nền kinh tế và thị trường như vậy khó có thể tạo ra tâm trạng ăn mừng cho bất cứ ai.
Ông Scott Clemons, Giám đốc đầu tư của ngân hàng BBH, nhận xét: “2022 là lời nhắc nhở kịp thời rằng biến động là đặc trưng của thị trường tài chính…Chúng ta đã tận hưởng kiểu biến động tốt từ năm 2020 đến 2021, và năm 2022 nhắc chúng ta rằng đôi khi thị trường cũng có lúc đi xuống”.
Tuy nhiên, Lễ tạ ơn thường là dịp vui vẻ, vậy nên chúng ta nên tìm kiếm một số điểm sáng trong năm nay.
Một trong những câu nói thông dụng trên Phố Wall là thị trường giá lên luôn tồn tại ở đâu đó. Câu nói này cũng đúng trong năm nay. Cổ phiếu dầu mỏ thăng hoa trong năm 2022 nhờ giá dầu thô phi mã, đem đến doanh thu và lợi nhuận khủng cho doanh nghiệp.
Giá chứng chỉ quỹ ETF S&P Energy Select SPDR đã tăng gần 65% từ đầu năm đến nay.
Cổ phiếu Occidental Petroleum – nằm trong danh mục của Berkshire Hathaway – dẫn đầu chỉ số S&P 500 sau khi tăng giá hơn hai lần trong năm 2022.
Chevron – một đại gia năng lượng khác cũng được Warren Buffett đầu tư – là cổ phiếu hàng đầu trong chỉ số Dow Jones, tăng vọt 55%.
Nhiều công ty dầu mỏ lớn còn thưởng thêm cho cổ đông bằng bằng cách tăng cổ tức. Công ty quản lý quỹ Janus Henderson viết trong lưu ý gần đây: “Giá năng lượng nhảy vọt đã giúp cổ tức tăng đáng kể, bởi các công ty dầu mỏ đang cố gắng phân phối lợi nhuận kỷ lục cho cổ đông”.
Janus Henderson nói rằng tổng các khoản thanh toán cổ tức từ các công ty năng lượng trong quý III đã tăng 7%, lên gần 416 tỷ USD. Có đến 90% công ty dầu mỏ tăng hoặc giữ nguyên cổ tức. Một số công ty năng lượng chọn cách phân phát cổ tức đặc biệt một lần.
Cổ phiếu trả cổ tức không phải cách duy nhất để nhà đầu tư kiếm tiền trong năm nay. Thị trường trái phiếu cũng là nguồn thu nhập hấp dẫn trong bối cảnh lãi suất gia tăng ở Mỹ và trên toàn cầu kéo lợi suất lên cao hơn.
Mua trái phiếu và bán khống cổ phiếu?
Ông Brian Overby, chuyên gia cao cấp của công ty tài chính Ally, chỉ ra: “Nhà đầu tư dễ bị cuốn theo sự sôi động trên thị trường chứng khoán, nhưng giờ là lúc xem xét thị trường trái phiếu”.
Ông lưu ý rằng lợi suất trái phiếu doanh nghiệp hạng đầu tư trả thu nhập cố định đã vượt 5,5%, gần với mức cao nhất kể từ năm 2009. Trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn ngắn cũng là khoản đầu tư tốt với lợi suất trên 4%.
Thị trường cũng có cơ hội dành cho những nhà đầu tư chấp nhận nhiều rủi ro hơn để có thêm thu nhập. Ông viết: “Lợi suất phổ biến của các trái phiếu dễ biến động trên thị trường là trên 7%, ví dụ như trái phiếu trả thu nhập cố định hạng đầu cơ hoặc nợ của thị trường mới nổi”.
Cuối cùng, những nhà đầu tư đặt cược chống lại thị trường cũng có thể gửi lời cảm ơn tới biến động trong năm nay.
Bán khống là việc vay mượn cổ phiếu và bán ra ở thời điểm hiện tại rồi đi mua cổ phiếu để trả lại trong tương lai. Nếu giá giảm như kỳ vọng, giá mua vào sẽ thấp hơn giá bán ra ban đầu và người bán khống sẽ có lãi.
Bán khống là chiến lược đầy rủi ro và không thích hợp với những người yếu tim. Nhưng thị trường cũng có những quỹ ETF giúp các nhà đầu tư nhỏ lẻ dễ đặt cược vào đà suy giảm của chứng khoán hơn.
Những quỹ này đã thắng đậm trong năm nay. Giá chứng chỉ quỹ ETF của ProShares chuyên bán khống chỉ số S&P 500 đã tăng gần 15% trong năm 2022, còn quỹ khác tập trung vào Nasdaq 100 thì nhảy vọt 28%.
Những nhà đầu tư dám đi trước một bước và bán khống các cổ phiếu liên quan đến tiền mã hóa còn kiếm lời đậm hơn nữa, đặc biệt là sau sự sụp đổ của sàn FTX.
Ông Ihor Dusaniwsky, Giám đốc bộ phận phân tích dự đoán của công ty nghiên cứu S3 Partners, cho biết: “Bán khống cổ phiếu tiền mã hóa là chiến thuật sinh lời trong năm 2022. Các nhà bán khống đã lãi gần 90% trong năm nay”.
Ông Dusaniwsky nói thêm rằng các nhà bán khống lãi gần 10% chỉ trong tháng 11. Phần lớn hoạt động bán khống tập trung vào Coinbase và Block – công ty của tỷ phú Jack Dorsey, đồng sáng lập Twitter. Block mất giá gần 60% trong năm nay còn Coinbase thì rớt thảm hơn 80%.
Cổ phiếu công nghệ
Cổ phiếu công nghệ đang tụt lại so với thị trường chung. Từ báo cáo do các tập đoàn công nghệ công bố trong tuần này, các nhà đầu tư sẽ nghiên cứu xem nhóm cổ phiếu này có thể bừng sáng hơn trong năm 2023 hay không.
Công ty vận hành ứng dụng họp trực tuyến Zoom sẽ báo cáo kết quả kinh doanh vào ngày 21/11. Theo tờ CNN, giới phân tích dự kiến doanh thu của Zoom chỉ tăng khiêm tốn 5% so với cùng kỳ năm trước, còn lợi nhuận thì sụt giảm. Cổ phiếu Zoom đã mất hơn 55% trong năm 2022.
Hai đại gia PC là Dell và HP cũng công bố báo cáo tài chính trong tuần này. Máy tính có lẽ không còn được người tiêu dùng phổ thông ưa chuộng như thời chưa có smartphone và máy tính bảng, nhưng cả hai công ty đều tạo ra phần doanh thu lớn từ khách hàng doanh nghiệp.
Do vậy, điều đáng chú ý là liệu Dell và HP có được hưởng lợi từ xu hướng người lao động quay lại nơi làm việc, vốn đang làm tổn thương Zoom, hay không. Triển vọng của hai công ty có thể sẽ là chỉ báo quan trọng cho hướng đi của thị trường trong tương lai.
Giới phân tích dự đoán doanh thu và lợi nhuận của cả hai công ty trong quý vừa qua thấp hơn so với cùng kỳ năm 2021. Cổ phiếu của Dell và HP đều đã giảm hơn 20% trong năm nay.
Thành Lê
